یوزپلنگ توران زنده گیری شد
همیاران محیطزیست در منطقه یوزکنام پل ابریشم (بین سمنان و خراسان شمالی) جمعه گذشته موفق به ثبت تصویر یک قلاده یوزپلنگ نابالغ شدند که ظاهرا سالم، ولی از مادر جدا شده و در جستوجوی مادر خود بود.
به نقل از روزنامه همشهری، 3 شبانه روز پایش منطقه آنها برای یافتن مادر این یوزپلنگ یکساله به نتیجه نرسید و بالاخره محیطبانها با نظر کارشناسان، توله یوز سرگردان را زندهگیری کردند. یوزپلنگها حدود 5/1تا ۲ سال وابسته به مادر خود هستند و طی این مدت، مهارتهای لازم برای شکار و بقا را از مادر یاد میگیرند.
به گزارش سلامت نیوز پس از این دوره، آنها میتوانند بهطور مستقل زندگی و شکار کنند. توله یوزی که در پل ابریشم دیده شد به ادعای مدیران سازمان حفاظت محیطزیست «از لحاظ ظاهری جثه مناسبی داشت ولی لاغر بهنظر میرسید.» آنها حتی در چندین نقطه خرگوشی را بهعنوان طعمه قرار دادند تا توله یوز بتواند از آن تغذیه کند.
تلاش برای بازگشت به زیستگاه
حسن اکبری، معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست: با توجه به رصد لحظهای محیطبانان، آثار لاغری مفرط و گرسنگی در حیوان مشاهده میشد و توله یوز ماده وضعیت مناسبی نداشت. مراجعات مکرر توله یوز در همان محدوده مشاهده شده اولیه که خارج از مناطق حفاظت شده است، نگرانکننده بود.
در چنین شرایطی با مشورت کارشناسان و دامپزشکان اعزامی به منطقه و با توجه به لاغری شدید توله یوز، تصمیم بر آن شد که این حیوان از طبیعت زندهگیری و به سایت توران منتقل شود. ترجیح نخست ما این است که پس از پایدار شدن وضعیت حیوان و انجام اقدامات پیش نیاز لازم، درصورت امکان حیوان به طبیعت برگردانده شود، اما بازهم باید نظر کارشناسان متخصص را در این موضوع جویا شد.
سازمان برای تکثیر و حفاظت در اسارت و نیمه اسارت برنامه دارد و علاوه بر توران، میاندشت هم یکی از گزینههاست. همه تلاش ما این است که اعتبارات سازمان در زیستگاه هزینه شود و پروژههای تکثیر و حفاظت در اسارت و نیمهاسارت با استفاده از سایر منابع مثل مسئولیت اجتماعی بخش خصوصی انجام شود. توله یوز اخیر، ماده و تقریبا یکساله است.
چشم امید به بخش خصوصی
یکی از بکرترین مناطق برای یوز در شمال توران به پل ابریشم معروف است. در ماههای اخیر یوزهای زیادی در این منطقه تردد کردهاند. سال گذشته در قالب یک تفاهمنامه بین استانداریهای خراسان شمالی و سمنان و 2 اداره کل محیطزیست این استانها و بخش خصوصی، قرار شد حداقل ۸نیرو در قالب همیار محیطبان با امکانات مناسب مستقر شوند و کار حفاظت را انجام دهند.
در آذر۱۴۰۲ حفاظت مشارکتی منطقهای به وسعت حدود ۳۹۲هزار هکتار با سرمایهگذاری میلیاردی بخش خصوصی شروع شد و از آن زمان ثبت مشاهده یوزها بیشتر از قبل شد. اما هنوز نمیدانیم چه اتفاقی برای مادر توله یوز ماده زندهگیری شده در این منطقه افتاده است؛ چرا که یوزها تا حداقل 2 سالگی با مادر، برادر و خواهر زندگی میکنند.
زیستگاه، مهمتر از تکثیر در اسارت
مرتضی پورمیرزایی، مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی: تجربه سالها حفاظت نشان میدهد که با وجود تلاشهای فراوان در راستای حفاظت از زیستگاهها، جمعیت یوزپلنگ همچنان کاهش پیدا کرده است. در این شرایط، ایجاد جمعیت پشتیبان با بهرهگیری از یوزپلنگهای در اسارت اهمیت ویژهای دارد. ایجاد جمعیت پشتیبان در کوتاهمدت و میانمدت میبایست تنها بهعنوان تضمین حفظ ژن گونه در شرایط نیمهطبیعی مدنظر باشد و از اهمیت حفظ زیستگاه طبیعی و گونههای بومی آن نکاهد؛ بنابراین توجه به تکثیر افراد حاضر در اسارت بهعنوان گزینه مکمل فعالیتهای جاری حفاظتی در مناطق، کاملا ضروری بهنظر میرسد.